September 2017 vertrok een groep Wisdom Travellers naar het Bavona-dal in Zwitserland om het begrip wijsheid te onderzoeken. Wat is wijsheid? Hoe ontsluit je wijsheid (in organisaties)?. Vanuit Wisdom Travellers boden Raymond Witvoet en Olga Plokhooij de bedding voor dit onderzoek.

Op een prachtige plek in de natuur omringd door de Alpen, watervallen en snelstromende beken werden we de eerste avond begroet door vuursalamanders en zagen we later gemsbokken en roofvogels. Ons dagritme bestond uit een ochtendmeditatie, wandelen op een vraag, alleen-tijd, samen in dialoog, verstillen op de inzichten en het gebruik van onder andere het medicijnwiel. We kwamen in vijf dagen tot een enorme berg inzichten. Onder andere dat; wijsheid in beweging is, niet stilstaat, kan worden benaderd door het stellen van open vragen en het verblijven in openheid. Dat het vraagt om observatie, opschonen van je eigen bagage, ontvankelijk zijn, de natuur observeren en het besef dat je natuur bent en dat daar wijsheid van uit gaat. Dat wijsheid verschilt van kennis zoals denken verschilt van gedachten zoals William Isaacs zo mooi beschrijft in “Dialogue, the art of thinking together”. Het proces van denken, onderzoeken, vragen stellen, ontdekken, verdiepen is een proces in beweging. Gedachten en kennis daarentegen zijn gestold of gestopt onderzoek, een conclusie, een tijdelijke waarheid.”

Zuid-Afrika

November 2017 zette Olga het onderzoek voort in Zuid-Afrika door deel te nemen aan de Reis Spirit of the Wild in Nature Reserve Bergplaas. Prinses Irene en Wayne Maspero begeleidden de reis door vragen voor te leggen waarmee zij in stilte door de Karoo zwierven tussen de rotsen, struiken, bomen, dieren en de restanten van de brand die tot de dag voor aankomst gewoed had.

Een indrukwekkende ervaring. Nooit eerder had ik in Afrika de kans gehad om alleen door de natuur te zwerven. Vaak is het te gevaarlijk. Omdat er op Bergplaas geen gevaarlijke roofdieren zijn, was het hier wel mogelijk. We liepen tussen de Afrikaanse elanden, zebra’s, springbokken, blesbokken, gnoes en ondeugende dassies. De rotsen en skeletten vertelden over de waarde van minimale structuur, de kuddes dieren over natuurlijke verbinding en eigenheid. De planten over geneeskundige kracht en heling.

Een thema dat mij bezighield was verantwoordelijkheid. Door de krachtige ervaring met de natuur kwam er een enorm rotgevoel naar boven dat ik als mens bijdraag aan het vernietigen van natuur. Nader onderzoek leidde me naar het inzicht dat het nemen van verantwoordelijkheid ook vanuit een ontspannenheid en lichtere invalshoek kan. En dat ik ook natuur ben en een “natuurlijke” plek heb in het geheel. De natuur leeft voor dat het is zoals het is, je natuur bent en als mens het bijzondere vermogen hebt om verantwoordelijkheid te nemen en daarmee iets moois te doen.

De verbinding met de natuur gaf verdiepend inzicht op de waarde van partnerschappen, in verbinding zijn, samenwerken zonder samen te vallen, eigenheid, nabijheid.

Eén van mijn mooiste momenten was het besef dat mijn voorzichtigheid om afstand te houden van de dieren een mentale barrière was. Toen ik echt in verbinding kwam met de vrolijke, nieuwsgierige zebra’s was de uitnodiging vooral om dichterbij te komen en elkaar te leren kennen. Met respect voor elkaars ruimte en eigenheid. Dat ervaren in je eentje in de halfwoestijn met een kudde zebra’s, was een ontroerende levensles. 

Beide reizen brachten stilte, tijd voor reflectie, verdiept inzicht en een vrolijk gevoel van verantwoordelijkheid voor het geheel omdat je deel bent van het geheel. Ze voedden het besef dat alles van waarde weerloos is en om een warme vorm van verantwoordelijkheid vraagt.

www.wisdomtravellers.comwww.bergplaas.comwww.natuurcollege.nl